Page 8 - กรด-เบส ตอนที่ 1

เอกสารค าสอน 30310259 ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.สมศักดิ์ ศิริไชย

2-4 ความแรงของกรดและค่าคงที่การแตกตัวของกรด

อิเล็กโทรไลท์ (electrolyte) คือสารที่เมื่อละลายน าแล้วได้สารละลายที่น าไฟฟ้า อิเล็กโทรไลท์สามารถ

แบ่งออกเป็น 3 ประเภท ได้แก่

(1) อิเล็กโทรไลท์แก่ คือ สารที่แตกตัวได้ไอออนอย่างสมบูรณ์เมื่อละลายในน า เช่น NaCl สารละลายที่
ได้เรียกว่า สารละลายอิเล็กโทรไลท์แก่
(2) อิเล็กโทรไลท์อ่อน คือ สารที่แตกตัวได้ไอออนบางส่วนเมื่อละลายในน า เช่น กรดแอซิติก

(CH COOH) สารละลายที่ได้ เรียกว่า สารละลายอิเล็กโทรไลท์อ่อน
3
(3) นอนอิเล็กโทรไลท์ คือ สารที่ไม่แตกตัวเป็นไอออนเมื่อละลายในน า เช่น น าตาล (C H O )
12 22 11
สารละลายที่ได้ เรียกว่า สารละลายนอนอิเล็กโทรไลท์ (nonelectrolyte)

กรดแก่

กรดแก่ คือกรดที่แตกตัวอย่างสมบูรณ์เมื่อละลายในน า ตัวอย่างกรดแก่ เช่น hydrochloric acid (HCl)
+
-
HCl(aq) + H O(ℓ)  H O (aq) + Cl (aq)
2
3
ในปฏิกิริยาข้างต้น เราใช้ลูกศรหัวเดียว ( ) เพื่อเป็นการระบุว่าแตกตัวเป็นไอออนอย่างสมบูรณ์
ตารางที่ 2-1 แสดงกรดแก่ที่ส าคัญหกชนิด กรด HCl, HBr, HI, HNO และ HClO มีโปรตอนที่สามารถแตกตัว
4
3
เป็นไอออนได้เพียงหนึ่งตัว เรียกกรดเหล่านี ว่า กรดโมโนโปรติก (monoprotic acid) ส่วนกรด H SO มี
4
2
โปรตอนที่สามารถแตกตัวเป็นไอออนได้สองตัว เรียกกรดนี ว่า กรดไดโปรติก (diprotic acid)
ตาราง 2-1 กรดแก่

Hydrocloric acid (HCl) Nitric acid (HNO )
3
Hydrobromic acid (HBr) Perchloric acid (HClO 4)
Hydroiodic acid (HI) Sulfuric acid (H SO ) (diprotic)
2
4
th
(Tro, Chemistry: A Molecular Approach 4 Edition, 2017, Pearson)
กรดแก่    3 + H O มาก  K มาก

a
กรดอ่อน

กรดอ่อน คือกรดที่แตกตัวได้ไอออนบางส่วนเมื่อละลายในน า ตัวอย่างเช่น กรด HF

+
-
HF(aq) + H O(l) H O (aq) + F (aq)
2
3
เราใช้ลูกศรสองหัว ( ) เพื่อระบุว่าแตกตัวเป็นไอออนได้บางส่วน ตารางที่ 2-2 แสดงตัวอย่างของกรดอ่อน
ตาราง 2-2 ตัวอย่างของกรดอ่อน
Hydrofluoric acid (HF) Sulfurous acid (H SO ) (diprotic)
2
3
Acetic acid (HC 2H 3O 2) Cabonic acid (H 2CO 3) (diprotic)

Formic acid (HCHO ) Phosphoric acid (H PO ) (triprotic)
4
2
3
(Tro, Chemistry: A Molecular Approach 4 Edition, 2017, Pearson)
th

เรื่อง  กรด-เบส หน้า 44